zaterdag 15 september 2012

Wat is liefde?

Liefde is misschien wel de meest besproken en begeerde deugd in onze tijd. Maar wat is ‘liefde’. Over het algemeen wordt met liefde in onze cultuur een emotionele ervaring bedoeld, men wil de liefde voelen. De romantische liefde of nog meer beperkend, de verliefdheid, is toonaangevend geworden voor alle andere vormen van liefde. Dat zie ik als een verarming. Liefde kent veel aspecten en verschillende uitingsvormen. Je hebt liefde voor God, liefde voor man, vrouw, ouders, kinderen en familie, er is naastenliefde, liefde voor vrienden, liefde voor vreemden (gastvrijheid), seksuele liefde (eros). Dat zijn een aantal meer bekende vormen van liefde. Maar er bestaat ook liefde voor waarheid of taal, liefde voor een voorwerp, bijvoorbeeld een verzameling, of vaderlandsliefde. Allemaal verschillende vormen van liefde. In zijn boek ‘De Vier Liefdes’ onderscheidt C.S. Lewis op grond van de vier woorden voor liefde in het Oudgrieks vier categorieën van liefde: genegenheid (storge), vriendschap (philia), erotiek (eros), en liefdadigheid (charis). Nu bestaat er in het NT bij het spreken over de liefde tussen God en mens een ruime voorkeur voor het woord agape. Hoewel agape en philia als synoniemen kunnen worden opgevat, is er in het algemeen toch ook een verschil. In het geval van philia is er gewoonlijk sprake van liefde op grond van een bepaalde verwantschap, bv. wederzijdse liefde tussen vrienden en familieleden. Maar bij de agape-liefde behoort de ander doorgaans niet tot de eigen sfeer. En dat is het geval bij de liefde tussen God en mens, maar ook wanneer Jezus spreekt over het liefhebben van je naasten, zelfs je vijanden. Het liefhebben van vijanden is kenmerkend voor God en voor Jezus (vgl. Rom.5:8,10). Deze zichzelf opofferende liefde richt zich op de behoeften van de ander en zoekt wat het beste voor de ander is. Deze agape laat de ander de vrije keus om die liefde te beantwoorden of niet. Deze door de Heilige Geest bewerkte liefde behoort tot de kern van de boodschap van het NT.